در دهه های اخیر پیشرفت های بسیاری به واسطه علم بیوتکنولوژی در پزشکی صورت گرفته و باعث تحول اساسی در درمان و کنترل بیماری ها شده است. در این مطلب به فهرستی از این پیشرفت ها اشاره شده است:
پروژه ژنوم انسان (HGP)
پروژه توالی یابی ژنوم انسان، یک پروژه بین المللی بود توسط موسسه ملی سلامت و دپارتمان انرژی ایالات متحده سازماندهی با هدف توالی یابی جفت باز های نوکلئوتیدی از سال 1990 آغاز شد. در سال 2003 محققان اعلام کردند که توالی یابی کل ژنوم انسان انجام شد و این موضوع باعث شد محققان با عملکرد ژن و پروتئین های مختلف آشنا شوند که در نهایت منجر به شناسایی ژن های دخیل در بیماری ها شد.
تحقیقات سلول های بنیادی
سلول های بنیادی قابلیت تکثیر بی نهایت داشته و این پتانسیل را دارند که به انواعی از سلول های بدن تمایز یابند. در آزمایشگاه، محققان می توانند این سلول ها را به گونه ای برنامه ریزی کنند که به انواع خاصی از سلول ها تمایز یابند. تصور کند فردی که دارای نقص در انحطاط ستون فقرات است و با کمک این دستاورد ویژگی های فیزیکی بهبود یابد. شاید به نظر مانند فیلم علمی تخیلی باشد ولی نتایج حاصل شده در حال توسعه است.
درمان سرطان هدفمند
شیمی درمانی برای درمان سرطان باعث ایجاد عوارض جانبی فراوانی برای سلول های سالم می شود اما در درمان هدفمند سرطان داروها مستقیماً روی سلول های سرطانی اثر می گذارند و در عملکرد مولکول های خاصی تداخل ایجاد میکند تا آسیب کمتری به سلول های سالم برسد .
تصاویر سه بعدی برای جراحی
امروزه برای پزشکان امکان مشاهده تصاویر سه بعدی از بدن بیماران به واسطه اسکن MRI و CT اسکن فراهم شده است از این رو می توانند اعضای بدن را به طور دقیق مشاهده کرده و برش های هدفمند با حداقل آسیب را در جراحی ها بزنند.
واکسن HPV
ویروس پاپیلومای انسانی یکی از عوامل سرطان دهانه رحم می باشد و باعث مرگ و میر فراوان بعد اط سرطان سینه در زنان می شود. بنابراین واکسیناسیون موفق HPV دستاورد مهمی در پزشکی می باشد. FDA نیز این واکسن را برای زنان در رده سنی 9-26 سالگی تایید کرده است.
پیوند صورت
پیوند صورت فرایندی است که از پیوند بافت پوست برای همه یا بخشی از صورت بیمار استفاده می شود. اولین پیوند صورت در سال 2005 در فرانسه انجام شد و 5 سال بعد پیوند موفق تمام صورت در اسپانیا انجام شد.
CRISPR
کریسپر سیستم ویرایش ژن می باشد که ابزار مهمی در پزشکی است. تحقیقات فراوانی در حوزه HIV به واسطه این سیستم در حال انجام است. محققان با کمک این سیستم می توانند جهش های ژنتیکی و ویرایش آن ها را دنبال کنند.
پرینت سه بعدی اندام ها
اعضای مصنوعی سالهاست که در پزشکی مورد استفاده قرار گرفته است اما امروزه با پیشرفت های جدید در بیوتکنولوژی و پرینت سه بعدی امکان ساخت ارگان های داخلی مصنوعی مانند قلب، کلیه و… فراهم شده است. و پزشکان می توانند این اندام ها را به افراد نیازمند پیوند زنند.
بازسازی عصب ها
اگرچه محققان در حال توسعه فرآیند های مهمی که در سنتز آنزیم های کمیابی که مسئول بازسازی و رشد سلول های عصبی آسیب دیده هستند، می باشند،آسیب مغزی حاصل از بیماری های عصبی و آسیب نخاعی غیر قابل برگشت و درمان هستند. نورو تروفین ها (Neurotrophins) پروتئین هایی هستند که توسعه نورون را پیش می برند و در حال حاضر محققان به دنبال بازسازی عصب ها با نوروتروفین ها هستند.
تبدیل سیگنال های مغزی به گفتار شنیدنی
محققان در حال ساخت دستگاه هایی هستند که می تواند سیگنال مغزی را به گفتار شنیدنی تبدیل کند. این یک ابزار شگفت امگیز در برقراری ارتباط است برای مثال می توان از این ابزار برای بیماران مبتلا به صرع استفاده شود تا از حمله ناگهانی و تشنج جل.گیری شود.
نویسنده: ژیلا ذوالفقاریان
رفرنس:https://explorebiotech.com/10-recent-biotechnology-advances-in-medicine/
