کاربرد زیست فناوری در مواد آرایشی
مواد آرایشی محصولاتی هستند که برای زیبایی بکار می روند. صنعت آرایش بازار بسیار رو به رشدی دارد و میزان سود این بازار در سال 2013 حدود 244 میلیارد دلار بوده و در هر سال چیزی حدود 4.6 درصد رشد دارد. در گذشته ساخت مواد آرایشی فقط بر اساس ساخت ترکیباتی بود که عمدتا از صنعت پتروشیمی مشتق می شدند، اما امروزه بخش عمده ای از این محصولات با استفاده از زیست فناوری صنعتی تولید می شوند که نسبت به روش های سنتی مزیت هایی دارد.
دسته بندی اجزا آرایشی تولید شده در زیست فناوری به صورت زیر می باشد:
1) پلی فنل ها، ترپن ها و کاراتنوئیدها
(اسید لاجیک، اسید گالیک، اسید فرولیک، رسوراتول، آستاگزانتین، فلوروتانین ها)
2) پلی فنل ها یا فلاوئیدهایی
که از گیاهان گرفته می شود، کاربرد وسیعی در تولید مواد آرایشی دارند. در محصولات محافظت کننده پوست، عصاره های غنی از پلی فنل ها به فراوانی دیده می شود که نقش ممانعتی برای رادیکال های آزاد دارند. یکی از معروفترین این عصاره ها، چای سبز است. در گیاهان این پلی فنل ها عمدتا به ماکرومالکول های دیگر مانند لیگنین متصل هستند و از طرفی شرکت های تولید کننده مواد آرایشی از فرم خالص این مواد استفاده می کنند. بنابراین استفاده از میکروب ها برای تولید این موادبصورت خالص و یا استفاده از روش های آنزیمی برای خالص سازی این مواد بسیار با اهمیت است و امروزه کاربرد وسیعی دارد.
3) پلی ساکارید ها (مانند صمغ زانتان، دکستران، کیتین، کیتوسان، هیالورونیک اسید)
هرکدام ار این پلی ساکاریدها اهمیت ویژه ای در صنایع مختلف دارند. یکی از مهمترین آن ها هیالورونیک اسید است که امروزه به میزان زیادی با استفاده از روش های زیست فناوری تولید می شود.هیالورونیک اسید ترکیب قندی است که از تکرار زیرواحدهای ان-استیل گلوکز آمین و گلوکورونیک اسید تشکیل شده است.
وجود گروه های کربوکسیل فراوان در ساختار این ماده، قابلیت جذب آب فراوانی به آن داده است. که همین ویژگی منجر به کاربردهای فراوان این ماده گردیده است. مهمترین کاربردهای این ماده گران قیمت در صنعت داروسازی و آرایشی و بهداشتی است. منبع اصلی تولید انبوه هیالورونیک اسید باکتری استرپتوکوکوس زوئپیدومیکوس است.
