تولید میمون دستکاری ژنتیکی شده با مغز بزرگتر

یک ژن انسانی خاص موجب بزرگ شدن ناحیه کورتکس در مارموست که یک پریمات هست می شود.
بزرگ شدن مغز انسان بخصوص ناحیه کورتکس در طی تکامل، رابطه مستقیم با توانایی های انسان مانند زبان و استدلال دارد. یک ژن خاص بنام ARHGAP11B که فقط در انسان ها پیدا می شود موجب می شود سلول های بنیادی مغز انسان سلول های بنیادی بیشتری بشود که این امر یک پیش نیاز برای تشکیل یک مغز بزرگتر است. مطالعات قبلی نشان میداد که بیان این ژن در موش و موش خرما باعث بروز نئوکورتکس بزرگ می شود ولی ارتباط آن با تکامل شناخته نبود.

یکی از سوالات تکاملی این بوده که چگونه مغز انسان اینقدر بزرگ شده است؟

این ژن اختصاصی حدود 5 میلیون سال پیش در سلسله تکاملی منتهی به نئاندرتال ها، دنسیو ها و انسان های امروزی بوجود آمد و منجر به جدا شدن نیای مشترک ما از شامپانزه ها شد. در یک بررسی دیگر محققین متوجه شدند که ژن ARHGAP11B نسبت به ژن ARHGAP11A در یک دنباله 47 آمینواسید تفاوت دارد که این دنباله برای افزایش مغز انسان ضروری است.

جابجایی تک نوکلئوتیدی C با G در ژن ARHGAP11A که بیم 1.5 میلیون سال تا 500 هزار سال قبل رخ داده موجب تغییر در چارچوب خواندن ژن شده و یک دنباله 47 آمینواسیدی را بوجود آورده که موجب توسعه بیشتر مغز شده است.

دانشمندان یک مارموست ترانسژنیک تولید کردند که ژن ARHGAP11B در آن بیان می شود، این ژن به طور طبیعی در مارموست وجود ندارد. به دلیل مسایل اخلاقی جنین مارموست فقط تا 101 روز زنده بود (50 روز قبل از تولید معمولی جانور). بررسی های مغز جنینی این مارموست نشان داد که ناحیه نئوکورتکس توسعه یافته است و شیارهای مغزی آن بیشتر شده است. بخش قشر مغزی ضخیم تر شده است. علاوه براین ها دانشمندان مشاهده کردند سلول های گلیال که وظیفه محافظت از دستگاه عصبی دارند بیشتر شده اند.

نویسنده : سعید کارگر

رفرنس