سیستم ویرایش ژنومی Cre/lox
در این تکنیک از پروتیین Cre استفاده می شود که یک ریکامبیناز پروتئین می باشد. علت نامگذاری این پروتیین بخاطر نقش آن ((Cause REcombinas)) می باشد. این پروتیین توالی های 34 جفت بازی بنام loxP را شناسایی می کند. بعد با تشکیل یک لوپ دوتا جایگاه loxP را کنار هم می آورد و ژن موجود را بین این دو مکان حذف می کند و در آخر یک جایگاه loxP باقی می ماند.
نوترکیبی در این محل موجب حذف یا knock-out ژن دلخواه می شود. کارآیی این روش با فاصله گرفتن دو تا جایگاه loxP از هم کاهش می یابد. همچنین با قرار دادن دو جایگاه loxP در اطراف یک ژن نوترکیب شده، می توان زمانی که به این ژن نوترکیب در میزبان نیاز نبوده با القاء بیان پروتیین Cre در گیاهیان ژن نوترکیب شده را حذف کرد.
سیستم مشابه Cre/lox گیاهان در مخمر Flp/FRT می باشد که به طریق مشابه عمل میکند.
سیستم ویرایش ژنومی Flp/FRT
مانند بسیاری از باکتری ها، برخی از سلول های مخمر عناصر خارج کروموزومی در هسته خود دارند بنام پلاسمید حلقوی 2 میکرونی که مانند DNA همه ی کروموزوم های یوکاریوتی در اطراف هیستون پیچیده است. که از این وکتور به عنوان یک کلونینگ وکتور برای بیان ژن در مخمر استفاده شده است.
در این پلاسمید دو قسمت تکراری وجود دارد که سایت های FRT نامیده می شود، این دو قسمت در نقطه مقابل هم پلاسمید قرار دارند. این پلاسمید همچنین دارای ژن پروتئین FLP می باشد که Flp ریکامبیناز یا فلیپاز نیز نامیده می شود. این آنزیم مناطق FRT را شناسایی می کند و موجب نوترکیبی در این مناطق می شود.
?در شکل زیر چگونگی استفاده از این سیستم در ویرایش ژنومی نشان داده شده است.
نویسنده : سعید کارگر